De kosten van een niet of slecht gemanaged arbeidsconflict

Slecht gemanagede conflicten werken kostenverhogend en doen  afbreuk aan het behalen van de doelstellingen van de organisatie. Want conflicten die escaleren tot het dieptepunt leiden tot slechte werkverhoudingen, hoog ziekteverzuim, verloop van personeel en schaden de reputatie van de organisatie en de leidinggevenden. Het vertrouwen binnen de organisatie verdampt.
Een conflict is heel waardevol, niet alleen als leerproces, maar ook als je het vanuit het kostenaspect bekijkt. Om te laten zien hoeveel er met een goede aanpak te winnen is zetten we als voorbeeld de werkelijke totale kostenposten van een slecht behandeld arbeidsconflict[1] eens op een rijtje.

Conflictkosten hebben verschillende componenten:

  1. directe kosten;
  2. indirecte kosten;
  3. behandelingskosten.

1. Directe kosten

Bij organisatie- / zakelijke conflicten treden directe kosten op voor de conflictbetrokkenen en de organisatie, de directe kosten die bij ieder escalerend conflict optreden. Deze kosten worden ten onrechte zelden of nooit becijferd:

  1. Verloren uren om het conflict te bespreken, aan te pakken en op te lossen (in eerste instantie de conflictbetrokkenen, bij verdere escalatie: collega’s, leidinggevende, HRM / juridische afdeling en eventueel interne vertrouwenspersoon of coach;
  2. Bij ziekmelding door conflict: medische kosten (o.a. bedrijfsarts); vervangingskosten (tijdelijke vervanging / permanente vervanging); aanvulling op uitkering van de zieke medewerker; kosten van re-integratie;
  3. Overbelasting van collega’s bij ziekmelding, doordat hetzelfde werk door minder mensen verricht moet worden, hetgeen weer leidt tot onvrede of zelfs verhoging van het ziekteverzuim bij de collega’s;
  4. Als besloten wordt tot afscheid nemen: investering in herstructurering en /of sollicitatieprocedures, inwerktijd van een nieuwe medewerker.

Daarnaast ontstaat allerlei schade, die minder snel te vertalen is in harde munt, maar een duidelijke invloed heeft op de samenwerking binnen het team en de resultaten van de organisatie:

  1. Arbeidsonrust;
  2. Verminderd plezier in het werk / stress / gezondheidsschade;
  3. Spanning op de samenwerking, waardoor meer brandhaarden ontstaan;
  4. Verlies van ervaren personeel / knowhow (plus onder omstandigheden: versterking van de concurrentie);
  5. Verminderd vertrouwen in de bestaande bedrijfscultuur en het management;
  6. Angst (morgen kan mij hetzelfde gebeuren…);
  7. Reputatieschade door negatieve publiciteit op social en andere media.

2. Indirecte kosten

Een escalerend conflict heeft vanzelfsprekend invloed op het privéleven van de conflictbetrokkenen en hun sociale omgeving, waardoor een destructieve spiraal ontstaan: gedoe op het werk leidt tot gedoe thuis, dat leidt tot gedoe op het werk enzovoort. Dat leidt tot indirecte kosten zoals:

  1. Stress door onzekerheid over het conflict en de gevolgen, hetgeen kan leiden tot lichamelijke klachten met als resultaat meer bezoeken aan de huisarts of verlichting zoeken in verslavende middelen als alcohol en drugs;
  2. Angst voor ontslag en financiële situatie op termijn, hetgeen kan leiden tot slapeloosheid en onvermogen om te ontspannen;
  3. Aantasting zelfbeeld door twijfel over eigen gedrag en waarneming, hetgeen kan leiden tot gebrek aan zelfvertrouwen zowel qua werkzaamheden als qua relaties;
  4. Relatieschade door focus op conflict en verlies van aandacht voor andere zaken: partners, familie, vrienden en kennissen nemen afstand naarmate de conflictbetrokkene zich verder vastbijt in het proces. Daardoor komt de conflictbetrokkene alleen te staan en loopt het gevaar van tunnelvisie en complotdenken;
  5. Vermindering ontspanningsmomenten, waardoor minder herstel voor optimale arbeidsprestatie;
  6. Medische kosten als gevolg van stress en de negatieve invloed daarvan op de onderlinge relaties;
  7. Wantrouwen in de organisatie waardoor interne oplossingen niet meer worden vertrouwd en betrokkenen gedwongen worden externe adviseurs in te schakelen

Dit vertaalt zich voor de organisatie in indirecte kosten voor:

  1. Het disfunctioneren van de conflictbetrokkene en diens team;
  2. Verhoogd beroep op de leidinggevende(n);
  3. Emotioneel afscheid van team of organisatie;
  4. Ziekteverzuim;
  5. Behoefte aan externe coaching/conflictbegeleiding.

Behandelingskosten

Als sprake is van een escalerend arbeidsconflict, zijn er diverse methoden om het proces te stoppen en een oplossing te vinden. Daarvoor wordt veelal een extern deskundige ingeschakeld. Hieronder volgt een overzicht van de directe kosten van begeleiding door een externe professional. De fee is gebaseerd op de gangbare prijzen van de tweede helft van 2022.
Vertrouwenspersoon, gemiddeld € 110,00 per uur.

  • Conflictcoach, gemiddeld € 150,00 per uur. Een coachingstraject duurt gemiddeld 24 uur.
  • Bedrijfsarts € 175,00 – € 225,00 per uur. Bij een conflict wordt de bedrijfsarts gemiddeld vier  keer ingeschakeld, naast begeleiding door overige professionals.
  • Arbodienst, gemiddeld € 150,00 per medewerker per jaar.
  • Mediator, gemiddeld € 185,00 per uur. Een arbeidsmediation neemt gemiddeld 10 uur in beslag.
  • Advocaat, € 200,00 – € 500,00 per uur.  Bij een arbeidsgeschil gaat het al gauw  om zo’n 20 uur inzet van een advocaat.
  • Vertrouwenspersoon, €150,-00 per uur.

Uit bovenstaande blijkt dat er bij conflicten enkele tientallen schadecomponenten

[1] We kiezen voor een arbeidsconflict omdat iedereen daar wel eens mee te maken heeft gehad en zich iets kan voorstellen bij de kostencomponenten die we hieronder noemen. Maar in meer of mindere mate geldt onderstaande voor alle soorten conflicten.


Reviews

NIVIC

Google Reviews
5